ÇÖLYAK HASTALIĞINDA ÖNEMLı NOKTALAR
* VAHDET YANIK.Ekmeksiz bir hayat kolay değil. Toplumun beslenme alışkanlıklarının ötesinde zor bir yaşam biçimi. Türk toplumu ekmeğe düşkün bir toplum, ekmek olmadan doyamam diyenler çoğunlukta, aslında bunu yenmek lazım, ekmeksiz veya çok az ekmek ile doymaya alışmak lazım, bu çok zor birşey değil. Çölyak hastası, restoran, pastane ve kafelerde yemek yiyemez. Yediği her gıdayı sorgulamak ve çoğu kez katıldığı davetlere, özel yiyeceklerini beraberinde götürmek zorunda. Hayatını kabusa çeviren tüm damak sınırlamalarına rağmen sosyal yaşamını kolaylaştırıcı önlemleri almalıdır. ilk adım, glutensiz ama sağlıklı bir beslenme alışkanlığı olmalı ve bunu bir yaşam biçimi haline getirmelidir.
* Sınırlamalara rağmen iyi düzenlenmiş bir diyetle hem çok çeşitli gıdaları yiyebilir hem de günlük ihtiyacı olan tüm besinsel değerleri alabilir.
* Buğday, arpa, ve çavdar yerine pirinç, patates, nohut, mercimek, kestane, soya, fasulye, fındık gibi besinleri ve bu besinlerden elde edilen glutensiz un ve nişastaları tercih etmeliler. Kuruyemişleri özellikle de ceviz, fındık, gibi yağlı kuru yemişleri diyete başladıktan en az 1 ay sonra en çok 2 ay sonra tüketmeye başlamalı(ilk zamanlar yağlı yiyecekler çok rahatsız eder) ve incir ve kuru üzüm gibi yiyecekleri sofradan eksik etmemeli.
Gluten, gıda sanayinde kıvam verici, koyulaştırıcı ve yapıştırıcı katkı maddesi olarak kullanılıyor. Bu nedenle etiketinde 'glutensiz' ibaresi olan tüm gıdaları çölyak hastaları yiyebilir. Kullanılan gıdalarda gluteni araştırmak çölyak hastaları için doğal bir alışkanlık haline gelmeli.
* Dışarıda özendikleri poğaça, ekmek, bisküvi gibi yiyecekleri evde kendileri uygun malzemelerle hazırlayabilirler. Örneğin; beşamel ya da et sosları nişasta veya mısır unu ile koyulaştırılabilir. ıstanbul Halk Ekmek'in ürettiği ve halk ekmek büfelerinde satışa sunduğu 'Özel diyet nişasta ekmeği' ekmek yerine geçebilir. Piyasada satılan glutensiz ürünlerle değişik tatlılar hazırlanabilir.
* Tıpkı beslenme gibi yaşam tarzı da düzenli olmalı. Yeterli uyuyup bol bol egzersiz yapmalılar.
* Dengeli bir beslenme alışkanlığını izlerken doktora danışarak vitamin ve mineral (özellikle demir) içerikli takviye almalılar.
Gluten, çölyak hastaları için öldürücü bir zehirdir. Sürekli diyet uygulandığı halde arada bir glutenli gıdaları tüketmek çölyaklılar için vahim sonuçlar doğurabiliyor. Örneğin, arada yapılan kaçamaklar bağırsak kanseri, yutak kanseri, ağız içi tümörler, osteoporoz, diyabet, şizofreni, küçük çocuklarda büyüme geriliği ve ömür boyu kalıcı hastalıklara neden olabiliyor.
Ancak bağırsakları aşırı derecede zarar görmüş bazı çölyak vakalarında sürekli glutensiz diyet iyileşme için yeterli olmayabiliyor. Bu durumda bağırsaklar çalışamadığı için vücut için gerekli besinler damar yoluyla veriliyor. Yani, ilaç tedavisi uygulanıyor.
Siz siz olun sakın diyetinizi bozmayın ben arada kaçak yapıyorum diyenlere aldanmayın ileriki yıllarda hastaneden eve gelemeyecek durumlara düşmeyin
arada yiyebilirsiniz diyen kim olursa olsun itibar etmeyin hastalıklarla boğuştuğunuzda yanınızda kimsenin olmadığını göreceksiniz
tekrar ediyorum diploması ne olursa olsun size arada diyeti bozabilirsiniz yok çapraz bulaşmaya bakmayın diyenler kesinlikle bu işi bilmiyorlar
sağlıklı ve kaliteli bir yaşam için Glutensiz beslenmeye devam.