ÇÖLYAK HASTALIĞINDA ÖNEMLı NOKTALAR
* VAHDET YANIK.Ekmeksiz bir hayat kolay değil. Toplumun beslenme alışkanlıklarının ötesinde zor bir yaşam biçimi. Çölyak hastası, restoran, pastane ve kafelerde yemek yiyemez. Yediği her gıdayı sorgulamak ve çoğu kez katıldığı davetlere, özel yiyeceklerini beraberinde götürmek zorunda. Hayatını kabusa çeviren tüm damak sınırlamalarına rağmen sosyal yaşamını kolaylaştırıcı önlemleri almalıdır. ılk adım, glutensiz ama sağlıklı bir beslenme alışkanlığı olmalı ve bunu bir yaşam biçimi haline getirmelidir.
* Sınırlamalara rağmen iyi düzenlenmiş bir diyetle hem çok çeşitli gıdaları yiyebilir hem de günlük ihtiyacı olan tüm besinsel değerleri alabilir.
* Buğday, arpa, ve çavdar yerine pirinç, patates, nohut, mercimek, kestane, soya, fasulye, fındık gibi besinleri ve bu besinlerden elde edilen un ve nişastaları tercih etmeliler. Kuruyemişleri özellikle de ceviz, fındık, incir ve kuru üzümü sofradan eksik etmemeli.
*****************************************DİKKAT *************************************
kimi çölyaklılar gün aşırı pirinç pilavı patates tüketmeye çalışıyor unutmayın her çölyaklı bir Diyabet adayıdır o yüzden pirinci ve patatesi çok tüketmeyin
elinizden geldikçe Salata, Balık, Tavuk, sebze yemekleri, Yoğurt, kefir, Tavuk ciğeri, et yemekleri tüketmeye çalışın pirinç pilavı yiyeceğiniz zaman mutlaka az da olsa yeşil acı biber tüketin yeşilini bulamazsanız pul acı biber kullanın bu şekeri dengelemeye yardımcı olacaktır. yemeklerinizde mutlaka sarımsak, ve soğan kullanın bu ikisini abartmadan çiğ de tüketmenizde fayda olacaktır.
*****VAHDET YANIK*****
Gluten, gıda sanayinde kıvam verici, koyulaştırıcı ve yapıştırıcı katkı maddesi olarak kullanılıyor. Bu nedenle etiketinde 'glutensiz' ibaresi olan tüm gıdaları çölyak hastaları yiyebilir. Kullanılan gıdalarda gluteni araştırmak çölyak hastaları için doğal bir alışkanlık haline gelmeli.
* Dışarıda özendikleri poğaça, ekmek, bisküvi gibi yiyecekleri evde kendileri uygun malzemelerle hazırlayabilirler. Örneğin; beşamel ya da et sosları nişasta veya mısır unu ile koyulaştırılabilir. ıstanbul Halk Ekmek'in ürettiği ve halk ekmek büfelerinde satışa sunduğu 'Özel diyet nişasta ekmeği' ekmek yerine geçebilir. Piyasada satılan glutensiz ürünlerle değişik tatlılar hazırlanabilir.
* Tıpkı beslenme gibi yaşam tarzı da düzenli olmalı. Yeterli uyuyup bol bol egzersiz yapmalılar.
* Dengeli bir beslenme alışkanlığını izlerken doktora danışarak vitamin ve mineral (özellikle demir) içerikli takviye almalılar.
Dıyet düzenlı yapIlmazsa
Gluten, çölyak hastaları için öldürücü bir zehirdir. Sürekli diyet uygulandığı halde arada bir glutenli gıdaları tüketmek çölyaklılar için vahim sonuçlar doğurabiliyor. Örneğin, arada yapılan kaçamaklar bağırsak kanseri, yutak kanseri, ağız içi tümörler, osteoporoz, diyabet, şizofreni, küçük çocuklarda büyüme geriliği gibi hastalıklara neden olabiliyor.
Ancak bağırsakları aşırı derecede zarar görmüş bazı çölyak vakalarında sürekli glutensiz diyet iyileşme için yeterli olmayabiliyor. Bu durumda bağırsaklar çalışamadığı için vücut için gerekli besinler damar yoluyla veriliyor. Yani, ilaç tedavisi uygulanıyor.
Not: YEŞİL MERCİMEĞİ, BALIK ÇEŞİTLERİNİ, SALATALAR, SIKSIK YİYİN YEMEKLERİNİZDE SOĞAN SARIMSAK EKSİK ETMEDİĞİNİZ GİBİ BU İKİSİNİ ÇİĞ OLARAK TA MUTLAKA YİYİN.